Wat is bedplassen en hoe wordt het behandeld?

Bedplassen (Enuresis nocturna)

Tegen de tijd dat ze drie jaar zijn, kunnen de meeste kinderen hun plas overdag ophouden, maar vaak duurt het iets langer voordat ze ook 's nachts controle over hun blaas hebben. Als je kind ouder is dan vijf jaar en 's nachts last heeft van bedplassen, spreken artsen van enuresis nocturna. Enuresis nocturna betekent "onvrijwillig nachtelijk urineren" en wordt met een gewoon woord bedplassen genoemd. Bedplassen is een vaak voorkomend ongemak waar kinderen over de hele wereld last van kunnen hebben.

Daarbij wordt een onderscheid gemaakt tussen primair bedplassen en secundair bedplassen. Er is sprake van primair bedplassen als kinderen 's nachts nooit droog zijn geweest, terwijl bij secundair bedplassen kinderen 's nachts ongewild hun urine weer laten lopen. Vaak is het kind langer dan zes maanden droog geweest en begint dan ineens weer in bed te plassen.

Oorzaken van bedplassen

Het vermogen om controle over de blaas te hebben, verschilt van kind tot kind. Als je kind ouder is dan 5 jaar en 's nachts nog in bed plast, betekent dit waarschijnlijk dat hij/zij nog niet de nodige vaardigheden heeft ontwikkeld om 's nachts droog te blijven. Normaal gesproken vertraagt het antidiuretisch hormoon (ADH) 's nachts de urineproductie van de nieren. Sommige kinderen maken niet genoeg van dit hormoon aan, waardoor hun nieren 's nachts in hetzelfde tempo urine produceren als overdag. Dit kan een reden zijn voor bedplassen. Naarmate je kind ouder wordt, zal het geleidelijk meer van dit hormoon aanmaken, waardoor bedplassen minder vaak voorkomt en uiteindelijk helemaal stopt. Bedplassen kan ook worden veroorzaakt door psychosociale stress of door lichamelijke oorzaken, zoals een stofwisselingsstoornis (bijvoorbeeld diabetes), externe druk op de blaas veroorzaakt door obstipatie of een urineweginfectie.

Wat de oorzaak ook is, je hoeft je geen zorgen te maken. Ieder kind ontwikkelt zich op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo. Wees geduldig, ondersteun je kind en help hem/haar om 's nachts droog en comfortabel te blijven.

Hoe wordt bedplassen behandeld?

De meeste kinderen zullen bedplassen zonder behandeling ontgroeien. Voor ouders is het soms moeilijk te bepalen of het bedplassen van het kind iets is dat vanzelf overgaat of dat het behandeld moet worden. De behandelmethode is altijd afhankelijk van de onderliggende oorzaak van het bedplassen. Daarom is het noodzakelijk dat je je kind laat onderzoeken door een arts, die samen met jou zal beslissen of behandeling nodig is en welke behandeling de beste is voor je kind. 

Behandelingsmethoden

De meest reguliere behandelmethodes bij bedplassen zijn een plaswekker of een behandeling met een medicijn. De plaswekker is een speciaal soort wekker die je kind direct wakker maakt als hij/zij in bed plast. Wanneer de slaap van het kind wordt onderbroken, krijgen de hersenen een signaaltje dat ze de blaas moeten controleren, om te voorkomen dat de slaap nogmaals wordt onderbroken. Op deze manier train je het brein om verdere ongelukjes voorkomen. Deze methode is zeer effectief, maar alleen als je kind bereid en gemotiveerd is om de plaswekker te proberen.

Een andere mogelijkheid is behandeling met het medicijn desmopressine-acetaat, dat door de arts kan worden voorgeschreven. Desmopressine-acetaat is afgeleid van het natuurlijke hormoon vasopressine. Dit medicijn zorgt ervoor dat er 's nachts minder urine wordt geproduceerd. Bij deze methode wordt er gedurende een korte periode een uur voor het slapengaan een tablet met desmopressine-acetaat gegeven.

Wanneer moet je in actie komen?

Met de behandeling wordt meestal begonnen voordat je kind voor het eerst naar school gaat. Rond die leeftijd is je kind doorgaans oud genoeg en gemotiveerd om de behandeling te laten slagen. Wanneer het zelfvertrouwen en het welzijn van het kind aanzienlijk toenemen, weet je dat de behandeling aanslaat.

Neem altijd contact op met je huisarts als je kind 's nachts in bed plast. Hij of zij zal een diagnose stellen en met jou de verschillende oorzaken en behandelingsmogelijkheden bespreken.

Lees deze blog over hoe je je kind het beste kunt ondersteunen of bekijk onze Bambo Dreamy nachtbroekjes voor comfortabele en droge nachten.

Bron: Camilla Vogt Pedersen, internationaal verpleegkundige, ABENA.